भिजिट भिसाका कामदारलाइ दःखै दुःख
राम्रो कमाइ हुने आशामा मानव तस्करको अध्यागमन सेटिङमार्फत भिजिट भिसामा आएका हरुको मृत्यु हुने क्रमसमेत बढेको छ । नेपाली दुतावास अबुधाबीका अनुसार तस्करको प्रलोभनमा परेर परिवारलाइ समेत पुर्ण जानकारी नदिइ उनिहरु दुबइ पुग्ने गरेका छन । त्यसैले मृत्यु भएको अवस्थामा पहिचान गर्न कठिनाइ हुने गरेको छ । गत वर्ष यूएइमा १सय ३८ नेपालीको मृत्यु भएको दुतावासको तथ्याङक छ । जसमध्ये २८ के आत्महत्या ,२५ को मृत्यु दुर्घटना र कोभिड १९ को कारण १८ जनाको मृत्यु भएको छ । सन् २०१८ मा ३३, २०१९ मा १७ र २०२०मा४४ जना नेपालीले यूएयमा आत्महत्या गरेका छन ।
आत्महत्याको मुख्य कारण मानसिक तनाव रहेको जानकारहरु बतउछन । कोरोन काल सुरु भएपछि धेरै मजदुर तनाबमा परेको तथ्याकं छ । २०२२ को दा्रसा्रे सातासम्म १२ जना नेपालीको मृत्यु भएको दूतावासले जनाएको छ । उनिहरुमध्ये अधिकांश भिजिट भिसामा दुबइ पुगेका थिय । बर्र्सेनि यति धेरै नेपालीको मुलुकामा मृत्यु हुदापनि सरकारले चासोदेखाएको छैन । आत्महत्या गर्नेको संख्या पनि उतिकै छ । अधुबिस्थित नेपाली राजदुत कृष्णप्रसाद ढकाल नेपालीले दबइमा आएर आत्महत्या गर्नुको पछाडि भने जस्तो काम नपाउनु हुन सक्ने बताउछन । ऋण काढेर जुन सपना देखेर भिजिट भिसामा आउनु भएको हुन्छ । त्यो पुरा हुदैन । कतिपयले पारिवारिक तनावका कारण पनि आत्महत्या गर्ने गरेको पाइन्छ । ढकाल भन्छन्। यधपि यसमा थप अनुसन्धान गर्न आवश्यक छ ।
धादिङकी रेणु थापाले २०२० डिसेम्बर २६ मा दुबइमा आत्महत्या गरिन । दलालको अध्यागमन सेटिङमार्फत भिजिट (पर्यटक ) भिसामा दुबइ पुगेकी उनले आत्महत्या गर्नुको कारण खुलेको छैन । परिवारको सहमतिमा शव दुबइमै जलाइयो । दुइ छोरी की आमा थापाको विदेशमा मृत्यु हँुदा पनि परिवारले कुनै क्षतिपुर्ति पाएन । दुबइ आउन दलाललाइ १लाख ३० हजार रुपैया ँतिरेकी थिइन । भोजपुरका सागर राइ ले मार्च २३ मा दबइस्थित समुद्रमा हाम फालेर आत्महत्या गरे उनी ३ लाख तिरेर राम्रो कामको आशामा आएका थिय भने जस्तो काम नपाएपछि मृत्यु रोजे । स्याङ्जाका राजकुमार श्रेष्ठ र नवलपरासीका विवेक थापाले पनि दुबइमा आत्महत्या गरे उनिहरु अध्यगमन सेटिङमार्फत भिजिट भिसामा दुबइ आएका थिय ।
सिन्धुपाल्चोकका विकास भुजेलको शव केहि महिना देखि दुबइमा अलपत्र छ । भिजिट भिसामै आएका भए पनि उनको कहिलेर कसरी मृत्यु भयो भनेर पत्ता लगाउन दूतावसलाइ निकै कठिन भयो । प्रवासी नेपाली समन्वय समितिका अध्यक्ष कुल प्रसाद कार्की पर्यटक भिसामा विदेश गएर आत्महत्या गर्नु दःखद भएको बताउछन । असुरक्षित वैदेशिक रोजगारीमा संलग्नलाइ कानुनी दायरामा ल्याउन माग गरे ।८० हजार हाराहरि नेपाली भिजिट भिसामा काम खोज्न दुबइ पुगेका छन । यास्ता नेपालीको तथ्याक सरकारसँग नहुने हुनाले विदेशमा बिरामी भएमा ,दुर्घटना भइ अंगभंग भएमा वा मृत्यु भएमा सहयोग नपाउने दूतावासकी श्रम काउन्सिलर निर्मला थापाको भनाइ छ । श्रम गरेर कानुनी पुक्रिया पुरा गरेको हकमा भने सरकारले आवश्यक सहयोग गर्छ , थापाले भनिन । आत्महत्या गर्नेको हकमा जीवन बिमाको रकमसमेत दाबी गर्न नपाइने यूएइको कानुन छ ।